Vrouw in de overgang en seksualiteit geen sexy onderwerp? Ga dan lekker even wat anders lezen, want ik ga het er toch over hebben. Ben je vrouw en begin 40 of valt je partner onder deze beschrijving? Dan zou ik zeker nog even doorlezen…Het is namelijk fijn als je wel wat over de overgang weet, zodat je er het beste van kunt maken of je in ieder geval niet alleen voelt hierin. De overgang kan namelijk een behoorlijk impact hebben. Wist je bijvoorbeeld dat de overgang zorgt voor meer ziekteverzuim? Lees hier over wat je mogelijk kunt verwachten in de overgang met je seksualiteit en wat je eraan kunt doen.
*Met vrouw bedoel ik in het artikel een volwassene met een vagina.
Vrouw in de overgang en seksualiteit fabels
Er zijn een heleboel dingen niet waar. zo is het een broodje aap dat de overgang pas begint na je laatste menstruatie. De overgang – uitzonderingen daargelaten – begint vaak als je begin 40 bent. Het is ook niet zo dat de overgang alleen gaat over opvliegers. Er zijn verder veel misverstanden over een vrouw in de overgang met betrekking tot seksualiteit:
- Het is een fabel dat een mogelijk droger wordende vagina per se het grootste seksuele probleem is.
- Het is niet zo dat een vrouw in de overgang per definitie minder zin krijgt.
- Het is een fabel dat je door de overgang niet meer sexy bent.
Wat handig is om te weten over de overgang en seksualiteit
Wil je de overgang ook op seksueel vlak fijner doorkomen of wil je weten waar bijvoorbeeld je partner mogelijk doorheen gaat? Dan zijn er een aantal aandachtspunten die je een voorsprong geven.
Ongeziene klachten
Ten eerste helpt het om te weten waaruit de overgang bestaat. De overgang bestaat uit verschillende fases die je kunt verwachten:
- Premonopauze: hier veranderd de hormoonhuishouding. De ene persoon merkt er niks van, een ander ervaart wel klachten.
- Perimenopauze: in deze fase wordt de menstruatie onregelmatiger. Dit is de periode waarin men de meeste klachten ervaart. Deze periode kan zo’n 4 jaar duren.
- Menopauze: de periode van de laatste ongesteldheid. Dit is meestal rond je vijftigste levensjaar.
- Postmenopauze: de tijd na de menopauze. Na de laatste menstruatie kun je nog zo’n 2 tot 3 jaar overgangsklachten ervaren.
Het gaat hier om gemiddelden, er is van alles mogelijk: sommigen mensen ervaren 10 jaar overgangsklachten, sommigen 5 jaar en soms merkt iemand het nauwelijks. Weet je waarom het van belang is dat je weet dat de overgang al zo vroeg begint? Dat is omdat veel klachten in met name de perimenopauze niet altijd gezien worden als overgangsklachten. Het zijn namelijk ook vrij algemene klachten zoals (cijfers uit het CNV-onderzoek) slapeloosheid (70%), vermoeidheid (67%), stemmingswisselingen (54%) en hoofdpijn (30%). Maar liefst 25% heeft psychische klachten. Klachten waarbij je je wel kunt voorstellen dat dit voor veel mensen ook van invloed kan zijn op de zin in seks.
Vrouw in de overgang en seksualiteit – beleving
Hoe je de overgang kunt beleven? Nou, ik schrijf ik dit artikel ook voor mijzelf. Niet zo gek, want in de overgang is vaak het centrale thema ‘En ik dan?‘. Ik ben 49 en sinds een week heb ik warmte aanvallen. JA, vermoedelijk opvliegers. Ben ik weer eens uit de kast… Dat is echter niet wat voor mij het moeilijke deel is. Sinds een tijdje ben ik in de middag mega moe, voel ik mij sneller minder goed in mijn vel en zitten er soms ‘watten in mijn hoofd’. Die dingen vind ik het moeilijkste. Daarbij heb ik wel als voordeel dat ik vorig jaar begonnen ben met deze webshop Stoute Suus. Het werk voor Stoute Suus geeft mij namelijk energie. Sowieso ga ik slecht op dingen doen die ik niet leuk vind, maar nu is dat nog extremer voelbaar. Gelukkig heb ik een partner die mij motiveert richting een prettigere mindset, ondanks de klachten.
Op de één of andere manier roept de overgang bij mij stukken op die ik ken vanuit de pubertijd. Op sommige websites lees je niet voor niets als het over de overgang gaat over ‘de omgekeerde pubertijd’. Eigenlijk is het niet zo gek dat je raakvlakken ervaart met de pubertijd, immers is dat net zo goed een periode waarin de hormonen flink huishouden. Toch hebben de meeste vrouwen nu een groot voordeel: ze zijn zich vaak bewuster (dan in de pubertijd) van hoe ze zich voelen en er is mede dankzij het internet veel meer informatie over de overgang tot je beschikking.
Grijs haar en rimpels
Wat sommige vrouwen ervaren tijdens de overgang is dat ze zich minder aantrekkelijk voelen. Een drogere huid, meer rimpels, grijs haar, slappere spieren… Als je daar erg onzeker over bent, en schaamte over je lichaam krijgt, kan dat je seksleven negatief beïnvloeden. Zeker omdat jonge mensen in de media toch nog vaak de norm zijn en je zeker als oudere vrouw dan al snel ‘te oud’ bent. Het kan heel goed werken om juist extra aandacht te besteden aan je uiterlijk met een bezoekje aan een stylingsadviseur. Juist minder aandacht kan ook werken. Het is een kwestie van uitproberen wat voor jou werkt.
Seksleven leuk houden
Ik hoop dat het inmiddels overbodig is om te zeggen, maar voor de zekerheid schrijf ik het hier toch: alle overgangsklachten kunnen van invloed zijn op je seksleven. Vermijd niet een bezoek aan je huisarts na het lezen van dit artikel, want sommige klachten kunnen bij de overgang horen, maar kunnen ook een teken zijn van iets anders.
Diverse klachten, zoals psychische klachten, vermoeidheid of opvliegers door de overgang? Soms kunnen deze klachten behoorlijk je planning in de war schoppen. Als dit vaak en veel gebeurd is een bezoekje aan de huisarts zeker geen overbodige luxe. Er zijn hormonale pillen, gels en spray’s die mogelijk de klachten een stuk verminderen.
Opvliegers, vermoeidheid, frustratie, woede uitbarstingen en psychisch klachten: Werk aan een fijnere mindset, eet gezond, drink minder of geen alcohol, beweeg voldoende en slaap goed. Ja, alle algemene gezondheidsadviezen dragen ook vaak bij aan een vermindering van bepaalde overgangsklachten. Zeker in een tijd waar het nu tijd is voor jou, is dat geen overbodige luxe. Tip van mijn moeder: opvliegers voorkomen of verminderen? Minder met het gebruik van koffie, alcohol en pittig eten.
Drogere vagina of een lager libido door de overgang? Bij vaginale droogheid kan eventueel glijmiddel helpen. De huid van de vagina wordt in de overgang vaak wat dunner en is wat gevoeliger daardoor. Vergeet alleen niet dat je wellicht gewoon tijdens en na de overgang wat meer tijd nodig hebt dan voor de overgang voordat je vagina nat is. Bedenk ook dat de seksdrive vaak (geldt niet voor iedereen) wat afneemt naarmate je ouder wordt. Misschien heb je meer en/of een andere opbouw nodig in het liefdesspel. Er zijn nog steeds mensen die onterecht denken dat penetratie seks voor iedere vagina altijd het beste middel is voor een orgasme. Die gedachte is natuurlijk ook niet helpend.
Libido veranderingen
Vrouw in de overgang en seksualiteit, wat mag je verwachten? Het is mogelijk dat je juist meer zin in seks ervaart tijdens de menopauze. Geen menstruatie en geen kans meer op een ongewenste zwangerschap kan bijvoorbeeld zeer bevrijdend werken. Sommige vrouwen ervaren juist helemaal geen opwinding meer. Libido veranderingen kunnen ook komen doordat je ouder wordt. Hoe dan ook zijn libido veranderingen lastig als je daarin juist voorheen een balans had met je partner en er nu een (groter) verschil is.
Wat je kunt doen? Ga vooral het gesprek aan met je partner als je dit verschil ervaart en zoek oplossingen als dit voor één van beiden of voor beiden een probleem is. Kijk wat voor jullie werkt: meer werken aan je persoonlijke ontwikkeling, relatietherapie, kiezen voor een andere relatievorm, psychologische hulp, familieopstellingen, NLP, etc. Er is veel mogelijk. Doe wat goed voelt en neem het serieus.
Bedenk je goed dat onbesproken schaamte in de slaapkamer kan zorgen voor problemen. Zeker als je in de overgang bezig bent met wat je nu eigenlijk zelf wilt, zorgt dit vaak voor veel beweging in een relatie. Het is niet voor niets dat menig vrouw een midlife-crisis ervaart tijdens de overgang en dan verliefd wordt op een ander dan de partner. En, die verliefdheid? Die gaat vaak niet over die ander. Het gaat vaak over wat je mist in je leven. Soms betekent dit dat je gelukkiger bent bij een ander, maar het kan evenzo betekenen dat je bij jezelf mag zoeken: welk deel van mij wil ruimte en hoe kan ik dat deel (meer) ruimte geven?